هفته دفاع مقدس و توجه به نقش و فداکاریهای زنان در دوران جنگ تحمیلی در واقع نماینگر مطالبه و سهمخواهی زنان از انقلاب در همه عرصههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.
سایت زنان بررسی می کند: امام راحل درباره نقش زنان در دفاع مقدس فرمودند: پیروز و سرافراز باد نهضت اسلامی زنان معظم ایران. افتخار بر این قشر عظیمی که با حضور ارزشمند و شجاعانه خود در صحنه دفاع، میهن اسلامی و قرآن کریم و انقلاب را به پیروزی رسانده و اکنون در جبهه و پشت جبهه در حال فعالیت و آماده فداکاری هستند.
آمار شهدای زن در دوران جنگ تحمیلی بین ۶ تا ۷ هزار نفر تخمین زده شده که بیشتر در بمبارانها و موشکبارانها به فیض شهادت نائل آمدند و البته در میان آنها (به نقل از نشریه نوید شاهد و برخی دیگر از منابع) بیش از ۵۰۰ زن رزمنده شهیده داریم. طبق آمار بنیاد شهید و امور ایثارگران کل جانبازان زن ۵ هزار و ۷۳۵ نفر است که ۳ هزار و ۷۵ نفر از آنان بالای ۲۵ درصد جانبازی دارند.
وقتی به این آمار توجه میکنیم شاید حضور زنان در دوران جنگ تحمیلی چندان چشمگیر نباشد هر چند از دست دادن یک جان هم قابل جبران نیست و میتواند شیرازه یک خانواده را از هم بپاشد. این عزیزان شهیده و ایثارگر، دختران و مادران و همسرانی بودند که در شرایط ویژه کشور به خصوص در غرب و جنوب کشور تا پای شهادت رزمیدند و یا شهید شدند. سوال این است که چرا هر سال تا این اندازه در خصوص نقش زنان در دوران دفاع مقدس بزرگنمایی میشود. آیا این تلاشها در عین حال که بر پایه واقعیتها و حقایق دوران جنگ تحمیلی است اما در واقع بیانگر مطالبه و سهمخواهی زنان از انقلابی نیست که در به ثمر رسیدن آن و دفاع از آن نقشی کلیدی داشتند؟.
به نظر میرسد نقش غیرمستقیم زنان در دوران دفاع مقدس بیشتر از نقش مستقیم آنها بود. ام الکلثوم موذن، عضو ستاد پشتیبانی جنگ در مصاحبهای با عصر هامون گفت: به یاد دارم اوایل که به ستادهای پشتیبانی جنگ ورود کردیم، تقاضا داشتیم ما را هم به جبهههای حق علیه باطل اعزام کنند و خیلی اصرار بر این موضوع داشتیم اما امام خمینی (ره) فرمودند که “جهاد زن در خانه است، تربیت فرزندان و پشت جبههها را پشتیبانی کنید”.
به نقل از معاونت امور زنان، طبق آماری که سال ۱۳۸۶ منتشر شده تعداد والدین شهدا ۲۴۷ هزار و ۱۰۶ نفر، (تعداد مادران شهید حدود نصف این میزان است) و تعداد همسران شهدا ۶۱ هزار و ۵۲ نفر بوده است که البته اغلب همسران شهدا، از زنان هستند. همچنین تعداد والدین جانبازان ۷۱ هزار و ۳۷۲ نفر، تعداد همسران جانبازان ۳۱۷ هزار و ۱۹۳ نفر، تعداد والدین آزادگان ۱۳ هزار و ۸۲ نفر و تعداد همسران آزادگان ۴۱ هزار و ۷۶ نفر بوده است. از این روست که میتوان مدعی بود به غیر از دختران شهدا، جانبازان و آزادگان، حدود ۵۵۰ هزار نفر از زنان ایرانی با صبر و تحمل فقدان همسر در صورت شهادت یا اسارت یا مجروحیت و معلولیت او در حماسه دفاع مقدس نقش داشتهاند. این را باید کنار رقم ۱۳ هزار زنی گذاشت که به طور مستقیم با این جنگ روبه رو شدند.
در سالهای پس از جنگ تحمیلی به مرور شاهد تقریر و تقدیر بیشتر از زنان رزمنده و ایثارگر بودهایم. تلاشهای سازمان نشر آثار و ارزشهای مشارکت زنان در دفاع مقدس و معاونت امور زنان و خانواده و یا سازمان بسیج جامعه زنان کشور و بسیاری از همایشهایی که در نقاط مختلف به همین مناسبت برگزار شده و میشود قابل تقدیر است. چهره زنانه هشت سال دفاع مقدس در آئینه سینما نیز حکایت از اشکها و لبخندهای زنان در دوران جنگ دارد هرچند برخی به این تصویرسازی انتقادهایی هم دارند.
اما اجازه بدهید به بهانه ستایش نقشآفرینی زنان در دوران جنگ تحمیلی به اصل مطلب بپردازیم و آن سهمخواهی زنان از انقلاب و حضور فعال در تمامی عرصههای جامعه است.
پیشتر نیز در این وبسایت به حرکت زنان مسلمان گوش به فرمان مراجع تقلید در تاریخ معاصر اشاراتی کردیم. بسیاری از تاریخدانان و جامعه شناسان معتقدند زنان در حادثه گریبایدوف، جنبش تنباکو، نهضت مشروطه، کشف حجاب و قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱ در میدان مبارزه بودهاند و از دهه ۱۳۴۰ تا پیروزی انقلاب اسلامی نیز با خودباوری بیشتر و با لبیک به دعوت امام راحل برای حضور سیاسی اجتماعی به میدان آمدند. دفاع مقدس هم صحنهای بود که از حضور زنان خالی نبود. اما چه شده است که امروز مطالبه زنان به مشارکت ۳۰ درصدی در سطوح تصمیمسازی تقلیل یافته؟ چرا مردان دین و سیاست را به نفع خود مصادره کردهاند و مجالی برای حضور دختران همین زنان شهیده و ایثارگر در سطوح عالی مدیریتی نیست؟ چرا داشتن یک وزیر زن باید بعد از ۴۲ سال آرزوی جامعه باشد؟ آیا انقلابی که با مشارکت زنان به پیروزی رسیده و با رشادتهای آنان در مقاطع حساس مانند دوران جنگ تحمیلی ریشه دوانده می تواند بدون حضور زنان جوان و انقلابی دوام و بقا داشته باشد؟
این روزها به بهانه هفته دفاع مقدس از «ناگفتههای» حضور زنان در دفاع مقدس میگوییم. چرا تا به حال نگفتیم و چرا از ناگفتههای امروز زنان و آنچه برای امروز و آینده خود میخواهند نگوییم؟ روابط عمومی معاونت امور زنان و خانواده شماره سامانه پیامکی برای ارتباط مردم با این معاونت را اعلام کرده است. سرشماره پیامکی ۱۰۱. ناگفتههای خود را بگویید تا مسئولین بدانند زنان چه میخواهند.